Od czego zaczyna się wojna? – Wojciech Jagielski na spotkaniu z Czytelnikami w Krośnie
We wtorkowy wieczór, 7 października br., w Krośnieńskiej Bibliotece Publicznej odbyło się spotkanie z Wojciechem Jagielskim – jednym z najwybitniejszych polskich dziennikarzy i korespondentów wojennych, autorem wielu znakomitych reportaży z najtrudniejszych zakątków świata.
Wydarzenie przyciągnęło liczne grono miłośników literatury faktu, dziennikarstwa i osób zainteresowanych geopolityką oraz współczesnymi konfliktami. Spotkanie prowadził Przemek Polański.
W. Jagielski podzielił się swoimi doświadczeniami z pracy w miejscach objętych wojną i napięciami społecznymi, m.in. w Afganistanie. Wyjaśniał jak z pozoru niewielkie napięcia społeczne i polityczne mogą eskalować w krwawe konflikty. Szczególnie mocno wybrzmiały jego refleksje na temat mechanizmów, które prowadzą do wybuchu wojen – od manipulacji politycznych, przez propagandę, aż po osobiste ambicje jednostek.
Reporter obserwował (opisywał) konflikty w ponad 50 krajach. Krytycznie ocenił amerykańską operację wojskową w Afganistanie i próbę zbudowania tam zachodniej demokracji. Wycofanie się Amerykanów z Afganistanu w sierpniu 2021 r. nazwał „klęską wizerunkową”. Dodał, że zachodnie państwa zawiodły afgańskich obywateli (władzę oddano w ręce talibów, ponadto wciąż pogarsza się też sytuacja społeczno-ekonomiczna ludności).
Nie zabrakło odniesień do współczesnych wydarzeń, w tym do działań Władimira Putina. Jagielski mówił o dyktatorskich zapędach rosyjskiego przywódcy, analizując jego polityczne kalkulacje, sposób sprawowania władzy oraz wpływ wojny w Ukrainie na kształtowanie się nowego porządku geopolitycznego w Europie i na świecie. Stwierdził, że rosyjski dyktator konsekwentnie dąży do obranego wcześniej celu. Jego plany daleko wykraczają poza terytorium dzisiejszej Ukrainy. Putin oczekuje od Zachodu rewizji porządku międzynarodowego (ustalonego po zakończeniu zimnej wojny). Jagielski nie spodziewa się więc szybkiego zakończenia konfliktu w Ukrainie.
Pytany o warsztat reportera wojennego, podkreślał znaczenie obiektywizmu i empatii w pracy dziennikarza. Dla niego dziennikarstwo to „zawód zaufania publicznego”, dlatego reporter powinien zachować bezstronność, powinien opisać konflikt, a ocenę sytuacji pozostawić czytelnikowi. Mówił także o dylematach moralnych, z którymi często musi mierzyć się korespondent wojenny.
Reporter próbował też odpowiedzieć na pytanie, dlaczego w Europie (tym także w Polsce) coraz częściej odchodzi się od porządku liberalnego na rzecz populizmu. Jego zdaniem osoby o poglądach liberalnych zbyt często koncentrują się na potrzebach jednostki, a zapominają, że społeczeństwo (zwłaszcza czasie zagrożenia) potrzebuje poczucia wspólnoty.
Spotkanie z Wojciechem Jagielskim było nie tylko literackim wydarzeniem, ale także ważną lekcją o świecie – jego złożoności, brutalności, ale też o sile słowa… okazją do bezpośredniego kontaktu z człowiekiem, który przez lata opisywał dramaty i nadzieje ludzi z miejsc, o których często świat woli milczeć.
Spotkanie zrealizowano w ramach projektu „Wybierz książkę – odkryj świat!”, dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszy Promocji Kultury oraz przy pomocy finansowej miasta Krosna.
Wojciech Jagielski to jeden z najwybitniejszych polskich reporterów, pisarz, były korespondent wojenny. Specjalista od spraw Afryki, Kaukazu i Azji Środkowej. Przez ponad 20 lat pracował w „Gazecie Wyborczej”, przez dziesięć – w Polskiej Agencji Prasowej. Razem z wybitnym fotografem Krzysztofem Millerem tworzyli tandem reporterski, jeżdżąc wiele lat w rejony konfliktów zbrojnych. Od 2017 członek redakcji „Tygodnika Powszechnego”. Laureat wielu nagród, m.in. Nagrody „Rzeczpospolitej” im. Dariusza Fikusa, Nagrody im. ks. Józefa Tischnera, Nagrody Bursztynowego Motyla im. Arkadego Fiedlera, nagrody PEN Clubu i Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. Nominowany do Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego i Nagrody NIKE. W roku 2014 został uhonorowany Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Autor książek: „Dobre miejsce do umierania” (1994), „Modlitwa o deszcz” (2002), „Wieże z kamienia” (2004), „Nocni wędrowcy” (2009), „Wypalanie traw” (2012), „Trębacz z Tembisy” (2013), „Wszystkie wojny Lary” (2015), „Na Wschód od Zachodu” (2018), „Strona świata. Reporter o świecie, który gwałtownie się zmienia” (2020), „Druga strona świata. Reporter o świecie w czasach chaosu” (2022), „Wojna. Antologia reportażu wojennego” (2023), „Inna strona świata” (2024).